Dezynsekcja akt

W niniejszym artykule zajmiemy się zagadnieniem dezynsekcji i dezynfekcji akt metodą beztlenową. Poznamy też najważniejsze zagrożenia mogące spowodować uszkodzenie lub zniszczenie akt. Szczególną uwagę zwrócimy na zagrożenia dla akt ze strony różnego rodzaju mikroorganizmów i owadów. Dowiemy się też jak wygląda konserwacja papieru, archiwizacja akt i konserwacja akt. Omówimy też kwestie dezynsekcji i dezynfekcji akt, dowiemy się jak wygląda odkażanie starych akt oraz odgrzybianie starych akt i jakie są środki do dezynsekcji akt i dezynfekcji akt.

Dezynsekcja akt to zwalczanie owadów zagrażających aktom, a dezynfekcja akt to zwalczanie mikroorganizmów w tym zwłaszcza grzybów zagrażających aktom. Mimo iż jest to całkowicie niepoprawne osoby korzystające z tych usług często używają jednego z tych terminów na obie ze wspomnianych usług. Nie ma w tym jednak nic dziwnego zwłaszcza, że często oba te działania przeprowadza się jednym zabiegiem.

Czym są akta ?

Aktami nazywamy grupę dokumentów o podobnej treści złączonych w jeden ciąg w celu łatwiejszego przechowywania. Akta mogą zawierać różnorodne materiały. Czynnikiem charakterystycznym dla akt jest fakt, że informacje w nich zawarte często są bardzo cenne, powinny być zachowane przez dłuższy czas, a ich utrata lub zniszczenie nierzadko byłoby niezwykle zgubne w skutkach. Nawet całkowicie przypadkowe i niezamierzone zniszczenie lub uszkodzenie akt nierzadko budzi podejrzenia, że zniszczenia nastąpiło celowo i miało na celu ukrycie niewygodnych dla kogoś informacji. Z tego powodu podejmowanych jest szereg działań mających na celu ochronę akt przed ich zniszczeniem lub uszkodzeniem. Z tego też powodu opracowano liczne metody dezynsekcji akt i metody dezynfekcji akt.

Co zagraża aktom ?

Istnieje wiele czynników mogących zaszkodzić aktom i spowodować ich uszkodzenie lub zniszczenie. Przede wszystkim są to warunki panujące w magazynach w których przechowywane są akta. W związku z tym należy zadbać aby w przechowywujących akta magazynach panowały odpowiednie warunki minimalizujące prawdopodobieństwo ich zniszczenia. W magazynach tych powinna panować odpowiednia temperatura i wilgotność powietrza. Powinno być w nich czysto. Odpowiednim poziomem czystości powinni cechować się również pracownicy odpowiedzialni za stan akt.

Sytuacje losowe

Przyczyną uszkodzenia akt bardzo często są zdarzenia losowe takie jak pożary, zalania i powodzie. Mimo iż zdarzenia te są zdarzeniami losowymi można im zapobiec lub przynajmniej zmniejszyć prawdopodobieństwo ich wystąpienia. Działania mające na celu zapobiegnięcie wystąpieniu wspomnianych zdarzeń losowych można podjąć już na etapie podejmowania decyzji na temat tego, gdzie przechowywane będą akta. Prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi silnie uzależnione jest od miejsca. W niektórych miejscach są one rzadkie, w innych częste, w niektórych nie występują nigdy, a w niektórych są na tyle częste, że możemy być pewni że w nich wystąpią w ciągu kilku lat. Jeśli budynek w którym przechowywane są akta będzie znajdował się w odpowiednim miejscu możemy być pewni, że nigdy nie stanie się on ofiarą powodzi. Prawdopodobieństwo zalania akt można zmniejszyć projektując budynek w którym są one przechowywane aby pomieszczenie w którym przechowywane będą akta nie zostało zalane nawet w przypadku awarii instalacji hydraulicznej, a w przypadku już istniejących budynków poprzez umieszczenie akt w pomieszczeniach, które w przypadku awarii instalacji hydraulicznej nie zostaną zalane. Prawdopodobieństwo pożaru można zmniejszyć ogrzewając budynki w których przechowywane są akta z zewnętrznej sieci ciepłowniczej, budując je z ognioodpornych materiałów i dbając o odpowiednią ilość gaśnic w budynku. Doświadczenia z przeszłości uczą, że głównymi przyczynami zagrażających aktom pożarów są podpalenia, roboty remontowe, pozostawione w pobliżu łatwopalnych materiałów elektryczne urządzenia grzewcze, niedbalstwo i lekkomyślność pracowników oraz przeciążone lub uszkodzone instalacje elektryczne.

Owady i grzyby

Szczególnie dużym zagrożeniem dla akt są owady. Prawdopodobieństwo pojawienia się owadów szczególnie wysokie jest w miejscach w których panuje wysoka wilgotność powietrza i temperatura. Do miejsc w których przechowywane są akta owady najczęściej trafiają z nowymi aktami. Mogą też wlatywać przez okna i wchodzić przez wentylatory lub rury kanalizacyjne. Ustalenie częstotliwości z jaką owady przedostają się do akt każdą z tych dróg nie jest możliwe ponieważ ustalenie drogi którą konkretne owady trafiły do danego archiwum zwykle nie jest możliwe. Owady po przedostaniu się do archiwum często pozostają niezauważone przez dłuższy, nierzadko liczony w latach czas. Istnieje wiele gatunków owadów, których działalność może zagrażać aktom. Zaliczamy do nich miedzy innymi kołatka domowego, spuszczela pospolitego, żywiaka chlebowca, karaczana prusaka, rybika cukrowego i wyschlika grzebykorożego.

Jeszcze większym zagrożeniem dla akt od owadów są grzyby. Przedostają się one do akt z powietrza w którym pełno jest ich zarodników. Grzybami stanowiącymi największe zagrożenie dla akt są pleśnie. Cechują się one wyjątkowo szybkim tempem rozprzestrzeniania się i dużą wytrzymałością na niekorzystne warunki takie jak wysoka lub niska temperatura i obecność środków chemiczych. Zniszczenia w archiwach, a tym samym straty w aktach mogą być powodowane przez około 200 gatunków grzybów. Większość zniszczeń akt powodowanych jest jednak przez dwa rodzaje grzybów czyli Penicillum i Aspergillus. Te dwa gatunki grzybów odpowiadają za 60 % zniszczeń powodowanych w aktach przez grzyby. O zaatakowaniu akt przez grzyby świadczą białe, żółte, różowe, liliowe i brunatne plamy, przebarwienia, zapach stęchlizny i naloty na aktach, ścianach, regałach i innych elementach wyposażenia archiwum w którym przechowywane są akta. Pleśń stanowi zagrożenie nie tylko dla akt, lecz również dla osób, które często przebywają w pobliżu zaatakowanych przez grzyby akt.

Na szczęście istnieje szereg działań profilaktycznych, które można podjąć w celu zapobiegnięcia zniszczeniu akt przez owady lub grzyby. Przede wszystkim należy przechowywać akta w warunkach niesprzyjających rozwojowi owadów lub grzybów. Idealnym, choć rzadko stosowanym rozwiązaniem jest branie pod uwagę niebezpieczeństwa ze strony grzybów i owadów już podczas budowy budynku w którym przechowywane będą akta. W celu zapobiegnięcia pojawieniu się grzybów należy utrzymywać odpowiednią temperaturę i wilgotność w budynkach w których przechowujemy akta. Idealne warunki do przechowywania akt to wilgotność wynosząca 45 % i temperatura powietrza wynosząca 15 stopni Celsjusza. Bardzo istotna dla prawidłowego przechowywania akt jest też stabilność warunków w których będzie odbywało się ich przechowywanie. W celu zapewnienia tej stabilności pomieszczenia w których przechowywane są akta powinny być wyposażone w termohigrografy na bieżąco monitorujące wilgotność i temperaturę panujące w miejscu, w którym przechowywane są akta.

Pomieszczenia w których przechowywane są akta powinny tez być prawidłowo wentylowane. Regały, na których przechowywane są akta powinny znajdować się w odpowiedniej odległości od ścian. Największym zagrożeniem dla akt jest wilgoć dlatego właśnie na wilgoci powinniśmy w największym stopniu skupić się podejmując działania mające na celu uchronienie akt przed zniszczeniem.

Jak przebiega dezynsekcja beztlenowa akt

Metod którymi przeprowadzana jest dezynfekcja akt i dezynsekcja akt może być wiele niemniej najlepszą z nich jest dezynsekcja i dezynfekcja akt metodą beztlenową za pomocą generatorów azotu znana też jako dezynsekcja akt, dezynsekcja beztlenowa, dezynsekcja azotem dezynfekcja beztlenowa lub dezynfekcja beztlenowa. Jak przebiega dezynsekcja beztlenowa akt? Podczas tego procesu wykorzystywany jest fakt, że wszystkie owady potrzebują tlenu aby utrzymać się przy życiu. Owady pozbawione tlenu giną. W trakcie dezynsekcji beztlenowej akta umieszczane są w szczelnej, nieprzepuszczającej powietrza folii. Brzegi wspomnianej folii zgrzewane są za pomocą zgrzewarki. Następnie w folii umieszczane są zawory. Do tak przygotowanej folii podłączany jest generator azotu. Generator azotu z jednej strony dodaje czysty azot do wnętrza folii, a z drugiej usuwa z niej tlen. Z czasem zawartość tlenu wewnątrz folii spada aż do osiągnięcia stężenia wynoszącego od 0,1 % do 0,3%. Generatory azotu wbrew swojej nazwie nie wytwarzają azotu, lecz pobierają go z powietrza. Po tym jak stężenie tlenu wewnątrz folii osiągnie odpowiednio niską wartość zawory są zamykane na co najmniej 21 dni. Przy tak niskim, a jednocześnie długo utrzymującym się stężeniu tlenu wszystkie stadia rozwojowe owadów giną. Dezynsekcja akt metodą beztlenową posiada szereg zalet. Jest to metoda bezpieczna i ekologiczna ponieważ w jej trakcie nie są stosowane żadne środki chemiczne. Dezynsekcja beztlenowa akt jest też skuteczna i niezawodna. Owady z czasem uodparniają się na działanie chemikaliów, co sprawia, że stają się one coraz mniej skuteczne. Owady nie potrafią jednak uodpornić się na brak tlenu.

Przedsiębiorstwo corneco podczas dezynsekcji beztlenowej akt i dezynfekcji beztlenowej akt używa generatorów azotu produkowanych przez włoską firmę Barzagli Generatori specjalizującą się w tego rodzaju urządzeniach. W używanych przez naszą firmę generatorach azotu wykorzystywana jest metoda adsorpcji ciśnieniowej. Podczas zastosowania tej metody generowania azotu sprężone powietrze przepływa przez kolumnę adsorpcyjną zawierającą substancje adsorbującą pod postacią węglowego sita molekularnego. Sito to pochłania tlen, a jednocześnie przepuszcza azot. Adsorpcja tlenu trwa aż do nasycenia kolumny adsorpcyjnej. Po tym czasie konieczne jest zregenerowanie wspomnianej kolumny. Dzięki wyposażeniu będących na wyposażeniu firmy corneco generatorów azotu w dwie kolumny adsorpcyjne mogą one generować azot w sposób ciągły. Po nasyceniu jednej z kolumn adsopcyjnych następuje przełączenie zaworów i przekierowanie strumienia powietrza do drugiej kolumny. W tym samym czasie nasycona wcześniej kolumna adsorpcyjna ulega regeneracji, a konkretnie regenerowane jest jej sito molekularne. Obniżenie ciśnienia powietrza do wartości atmosferycznych powoduje usunięcie z kolumny do otoczenia tlenu i innych zanieczyszczeń. Generatory azotu służą nie tylko do dezynsekcji i dezynfekcji akt, ale również do dezynsekcji i dezynfekcji innego rodzaju archiwaliów, starodruków i tym podobnych. Nasza firma przy wykorzystaniu generatorów azotu oferuje usługi takie jak między innymi, dezynsekcja starych książek, odkażanie książek, dezynsekcja książek odkażanie starych książek, odgrzybianie starych książek, ochrona archiwaliów przed owadami, ochrona zabytkowych przedmiotów przed owadami, odgrzybianie książek, ochrona zabytkowych przedmiotów przed pleśnią, odgrzybianie książek, walka ze szkodnikami w bibliotece, odgrzybianie książek, zwalczanie spuszczela pospolitego, zwalczanie kołatka, zwalczanie karaczana prusaka, zwalczanie żywiaka chlebowca, zwalczanie wyschlika grzebykorożnego, zwalczanie rybika cukrowego i inne zadania powiązane ze zwalczaniem szkodników drewna, akt i archiwaliów oraz z ochroną archiwaliów, akt i ochroną drewnianych przedmiotów.