Sredzinka czteroplamkowa

Średzinka czteroplamkowa – czym jest i skąd się bierze?

Średzinka czteroplamkowa (Mesosa curculionoides) znana również jako sośnica jest szkodnikiem drewna z rodziny kózkowatych.

Występowanie średzinki czteroplamkowej

Średzinka czteroplamkowa występuje na terenie Europy. Jej zasięg występowania na naszym kontynencie rozciąga się od wybrzeży Morza Śródziemnego aż po południową Szwecję. Na wschodzie zasięg występowania średzinki czteroplamkowej sięga aż do Uralu. Poza Europą średzinka czteroplamkowa występuje również na terenie północnej Afryki, Kaukazu, Zakaukazia, Azji Mniejszej, Syrii i północnego Iranu. W Polsce ten drewnożerny owad występuje na terenie całego kraju za równo na terenach nizinnych jak i na pogórzu. Ten żerujący w drewnie robak szczególnie liczny jest w lasach dębowych.

Rozmnażanie się i rozwój średzinki czteroplamkowej

Średzinka czteroplamkowa rozwija się w różnych gatunkach drzew liściastych i owocowych. Jeśli chodzi o drzewa liściaste są to dęby, klony, olsze, robinie, wierzby, wiązy, orzechy włoskie, lipy, buki i graby. Jeśli chodzi o drzewa owocowe to są to głównie śliwy, wiśnie i jabłonie. Żerowanie średzinki czteroplamkowej odbywa się w martwych lub obumierających drzewach mających co najmniej 8 centymetrów średnicy. Średzinka czteroplamkowa żeruje także w drzewach powalonych, złamanych i świeżo ściętych oraz w mających co najmniej 3 centymetry średnicy gałęziach. Ten drewnożerny owad najczęściej żeruje w dobrze nasłonecznionych drzewostanach w średnim wieku.

Jak wygląda średzinka czteroplamkowa.

Osobniki dorosłe średzinki czteroplamkowej są czarne i gęsto owłosione. Ich ciała mają od 8 do 18 milimetrów długości. Na przedpleczu średzinki czteroplamkowej znajdują się cztery aksamitnoczarne plamy o żółtych obrzeżach. Plamy te układają się w kształt kwadratu. Po dwie podobnie ubarwione plamy znajdują się na pokrywach średzinki czteroplamkowej. Czułki samic tego drewnożernego owada są równie długie co ich ciała, a czułki samców o 1/3 dłuższe od długości ich ciał.

Larwy średzinki czteroplamkowej mają do 27 milimetrów długości. Na przedniej krawędzi ich czoła znajdują się krótkie i rzadkie bruzdki. Po obu stronach niewielkiego kolca zlokalizowanego na ostatnim segmencie odwłoka znajdują się po trzy szczecinki.

Rozmnażanie się i rozwój średzinki czteroplamkowej.

Osobniki dorosłe średzinki czteroplamkowej pojawiają się od maja do lipca. Jaja składane są przez nie w szparach kory. Larwy średzinki czteroplamkowej żerują w powierzchniowych warstwach bielu w których wygryzają one nieregularne, podłużne chodniki. Chodniki te osiągają do 30 centymetrów długości. Ich szerokość rośnie wraz z szerokością larwy aż do 10-15 milimetrów pod koniec tych chodników.

Przepoczwarzenie larw średzinki czteroplamkowej odbywa się w mającej hakowaty kształt wydrążonej w drewnie kolebce poczwarkowej. Czasami zdarza się, że kolebki te znajdują się nie w drewnie, lecz między korą a drewnem lub nawet w samej korze. Stadium poczwarki średzinki czteroplamkowej trwa około 20 dni. Osobniki dorosłe wylęgają się z kolebek poczwarkowych latem lub jesienią, ale opuszczają drewno dopiero wiosną po przezimowaniu poprzez mające 5 milimetrów średnicy otwory wylotowe. Rozwój średzinki czteroplamkowej trwa od dwóch do trzech lat.

Szkody wyrządzane przez średzinkę czteroplamkową

Średzinka czteroplamkowa dobija drzewa obumierające lub osłabione. Na szczęście drewno uzyskane z drzew w których żerowała średzinka czteroplamkowa zazwyczaj nadaje się do dalszego użytku.