Owady gryzące drewno
Miazgowiec brunatny (Lyctus brunneus)
- Występowanie: Europa, Afryka, Azja, Ameryka Północna
- Rozmiar: 3-7 mm
- Barwa: czerwono-brązowa
- Płodność: do 200 jaj
- Szkodliwość: pierścieniowo-naczyniowe drewno drzew liściastych (dąb, jesion, wiąz, orzech, kasztanowiec)
- Średnica chodników larwalnych: ok. 1 mm, okrągłe, wypełnione pudrowym kałem
- Otwory wylotowe: okrągłe, Ф = 0,8-1,6 mm
- Okres żerowania: 3 miesiące- 1 rok
- Termin rójki: czerwie-sierpień
- Uwagi: – żeruje w drewnie o bardzo niskiej wilgotności, nawet poniżej 10%, nie uszkadza drzew iglastych
Miazgowiec parkietowiec (Lyctus linearis)
- Występowanie: Europa, Afryka Północna, Azja, Ameryka Północna
- Rozmiar: 2,5 – 5 mm
- Barwa: brunatna
- Płodność: do 70 jaj
- Szkodliwość: – drewno drzew liściastych (głownie dąb i jesion), żeruje w drewnianych elementach wyposażenia wnętrz (podłogi, parkiety, boazeria itp.)
- Średnica chodników larwalnych: 2 mm, okrągłe, wypełnione ubitą mączką
- Otwory wylotowe: okrągłe, Ф = do 2 mm
- Okres żerowania: minimum 4 miesiące
- Termin rójki: maj-czerwiec
- Uwagi: nie uszkadza drewna drzew iglastych (zbyt ubogie w skrobię)
Spuszczel pospolity (Hylotrupes bajulus)
- Występowanie: Europa, Azja, Ameryka pn. i pd., Australia, Nowa Zelandia, Afryka
- Rozmiar: 7-25 mm
- Barwa: czarnym lub ciemnobrunatnym, z dwiema szarymi przepaskami na pokrywach skrzydeł
- Płodność: 100- 200 (500) jaj
- Szkodliwość: – drewno drzew iglastych (sosna, świerk, jodła, modrzew, cyprys, cedrzyniec, cis), preferuje martwe drewno, zasiedla więźby dachów, boazerię, ramy obrazów i drewniane ściany itp.
- Średnica chodników larw wyrośniętych: ok. 6 mm, owalnie-spłaszczone, wypełnione mączką i kałem
- Otwory wylotowe: okrągłe lub owalne, o wymiarach 2-4 x 5-11 mm
- Okres żerowania: 3-6 (kilkanaście) lat
- Termin rójki: od połowy czerwca do połowy sierpnia
- Uwagi: – odporny na wahania wilgotności. atakuje drewno starsze niż 10 lat
– Spuszczel Pospolity to najgroźniejszy szkodnik drewna w Polsce !
Zmorsznik czerwony (Corymbia rubra)
- Występowanie: cała Europa i Syberia
- Rozmiar: 10 – 21 mm,
- Barwa: – samce: mniejsze od samic, czarne przedplecze, pokrywy skrzydeł żółtobrunatne
– samice: całe ciało czerwone
- Płodność: do 700 jaj
- Szkodliwość: drewno drzew iglastych (szczególnie sosnowe)
- Średnica chodników larwalnych: 0,5-2 cm, owalne, wypełnione wiórkami i odchodami
- Otwory wylotowe: koliste, Ф = 4 – 8 mm
- Okres żerowania: 2-3 lat
- Termin rójki: czerwiec- wrzesień
- Uwagi: preferuje zagrzybiałe drewno
Zagwoździk fioletowy (Callidium violaceum)
- Występowanie: cała Europa, Syberia, wschodnia Azja i wschodnia część USA
- Rozmiar: 7-18 mm
- Barwa: niebieskofioletowy, fioletowy z metalicznym połyskiem
- Szkodliwość: – najchętniej uszkadza drewno drzew iglastych, rzadko liściaste (buk, dąb), rozwija się w słupach, żerdziach i belkach użytych do konstrukcji budowli
- Średnica chodników larwalnych: do 15 mm, wypełnione mączką
- Otwory wylotowe: owalne, o wymiarach 10 x 4 mm
- Okres żerowania: 2 – 3 lat
- Termin rójki: maj-lipiec
- Uwagi: żeruje w nieokorowanym drewnie
Brodziej próchnik (Ergates faber)
- Występowanie: Europa, Kaukaz, Azja Mniejsza, Syria, północna Afryka
- Rozmiar: 25 – 60 mm
- Barwa: rdzawobrunatna, ciemnobrunatna
- Płodność: do 320 jaj
- Szkodliwość: – drewno drzew iglastych (sosna, rzadziej świerk i jodła)
– uszkadza drewniane części budynków i konstrukcje drewniane, słupy teletechniczne oraz ogrodzeniowe jak i podkłady kolejowe
- Średnica chodników wyrośniętych larw: ok. 3 cm (młodych 2-3 mm), owalne, wypełnione wiórkami (długość 2-3 cm) dużymi grudkami kału (3 x 1,5 mm).
- Otwory wylotowe: kształt nieregularny z postrzępionymi brzegami, 2-3 x 1-2 cm
- Okres żerowania: 3-12 lat
- Termin rójki: od końca czerwca do początek sierpnia
- Uwagi: – gatunek wilgociolubny, występuje w nasłonecznionych miejscach, przy dużym nagromadzeniu żerowisko przypomina labirynt
Tykotek pstry (Xestobium rufovillosum)
- Występowanie: cała Europa, Nowa Kaledonia, USA
- Rozmiar: 5-9 mm
- Barwa: brązowo brunatna z jaśniejszymi plamkami.
- Płodność: 50-60 (200) jaj
- Szkodliwość: – drewno drzew liściastych (bukowe, olchowe, dębowe), czasem drewno drzew iglastych, jeden z najgroźniejszych szkodników drewna zabytkowego
- Średnica chodników larwalnych: 4 mm, silnie zanieczyszczone ubitą mączką i kałem
- Otwory wylotowe: okrągłe, Ф = 4 mm
- Okres żerowania: 6-8 miesięcy
- Termin rójki: koniec kwietnia do czerwca
- Uwagi: – liczne występowanie w podwyższonej wilgotności powietrza, atakuje drewno zagrzybiałe
Kołatek domowy (Anobium punctatum)
- Występowanie: cała Europa, Australia, Afryka, Nowa Zelandia, Ameryka pn.
- Rozmiar: 2-4 mm
- Barwa: jasno- lub ciemnobrunatna
- Płodność: 30-60 (80) jaj
- Szkodliwość: – drewno drzew liściastych (dąb, robinia, brzoza, buk), drewno drzew iglastych (jodła, świerk, sosna);, obok spuszczela najgroźniejszy szkodnik drewnianych budynków, mebli i wyrobów z drewna
- Średnica chodników larwalnych od 1/3 mm do 2 mm, wypełnione sypką mączką i kałem
- Otwory wylotowe: okrągłe, Ф = 0,7 – 2,2 mm
- Okres żerowania: 1-3 lat
- Termin rójki: od kwietnia do końca sierpnia
- Uwagi: liczne występowanie w chłodnych i wilgotnych pomieszczeniach
Kołatek uparty(Anobium pertinax)
- Występowanie: cała Europa, Kaukaz i Syberia
- Rozmiar: 4,5-6 mm
- Barwa: brązowo-brunatna, z 2 żółto-szarymi plamkami na przedpleczu
- Płodność: 15-60 jaj
- Szkodliwość: – drewno drzew iglastych,
– rzadziej drzew liściastych;
– szkodnik drewnianych budowli, elementów drewnianych dolnych partii budynków (legary, podłogi)
- Średnica chodników larwalnych: ok. 3 mm, wypełnione mączką i kałem
- Otwory wylotowe: okrągłe, Ф = 2 – 3 mm
- Okres żerowania: 1-4 lat
- Termin rójki: koniec kwietnia do czerwca
- Uwagi: przyśpiesza zniszczenie drewna zagrzybiałego
Wyschlik grzebykorożny (Ptilinus pectinicornis)
- Występowanie: cała Europa, Syberia i Azja Mniejsza
- Rozmiar: 3-5 mm
- Barwa: brązowo-brunatna, przedplecze ciemniejsze.
*samiec posiada rozbudowane, grzebykowate czułki
- Szkodliwość: – drewno drzew liściastych (dąb, olcha, buk itp.)
– rozwija się w konstrukcjach i wyrobach drewnianych, meblach i rzeźbach
- Długość chodników larwalnych: (5)8-15 mm, zanieczyszczone szczelnie ubitą
mączką drzewną - Otwory wylotowe: okrągłe, Ф = 1 – 2 mm
- Okres żerowania: 2 i więcej lat
- Termin rójki: maj do początku sierpnia
- Uwagi: żeruje w drewnie o wilgotności 10-20% (optimum 40-80% )
Krokwiowiec piłkorożny (Priobium carpini)
- Występowanie: Europa, Azja Mniejsza, Kaukaz
- Rozmiar: 3 – 5 mm
- Barwa: brązowa, czasem ciemnobrunatna
- Szkodliwość: drewno drzew liściastych i iglastych
- Średnica chodników larwalnych: ok. 3 mm, owalne, wypełnione drobną mączką i kałem.
- Otwory wylotowe: owalne, Ф = ok. 3 mm
- Okres żerowania: co najmniej 2 lata
- Termin rójki: lipiec – początek sierpnia
- Uwagi: – żeruje w zawilgoconym, bądź zagrzybiałym drewnie
– żerowiska podobne kołatka upartego, ale częściej spotykany w wyższych partiach budynków (więźba dachowa lub stropy)
Trzeń korowy (Cossonus parallelepipedus)
- Występowanie: Europa, Kaukaz i Armenia
- Rozmiar: 4,5-6,3 mm
- Barwa: brązowo-brunatna
- Szkodliwość: – drewno drzew liściastych (dąb, buk, wiąz topola, wierzba)
– rzadko drewno drzew iglastych (sosna, świerk, jodła)
– uszkadza drewno użyte do celów oraz słupy, parkany i ogrodzenia.
- Chodniki larwalne i otwory wylotowe: podobne do chodników larwalnych kołatkowatych
- Uwagi: – żeruje w zawilgoconym, częściowo rozłożonym drewnie
– w przypadku silnego żeru powoduje całkowite zniszczenie zewnętrznej warstwy drewna, pozostawiając cienką ściankę zewnętrzną