tycz jodłowiec drewnożerny owad

Tycz jodłowiec – drewnożerny owad jodeł, sosen i świerków.

Tycz jodłowiec (Acanthocinus reticulatus) występuje głównie w środkowoeuropejskich górach. Spotykany jest on również, choć rzadziej we Włoszech oraz w Grecji. Wschodni zasięg występowania tego drewnożernego owada sięga aż do wschodniej Ukrainy. Na terenie Polski stanowiska tycza cieśli są rozproszone i zlokalizowane głównie w południowej części kraju. Znajdują się one w lasach iglastych w których występują jodły.

Żerowanie tycza jodłowca

Na terenie Polski tycz jodłowiec żeruje w jodle. Tycz jodłowiec może żerować również w sośnie i świerku, ale jak dotąd nie stwierdzono jego żerowania w tych gatunkach drzew na terenie naszego kraju. Tycz jodłowiec atakuje drzewa martwe, zamierające i osłabione. Zasiedla całą długość strzały.

Morfologia szkodnika, czyli jak wygląda tycz jodłowiec

Osobniki dorosłe tycza jodłowca mają wydłużone, lekko spłaszczone grzbietowo-brzusznie, brunatne ciała. Mają od 10 do 15 milimetrów długości. Ciało tycza jodłowca pokryte jest szarymi, brunatnymi lub pstrokatymi włosami. Człony czułków począwszy od członu trzeciego są szeroko białawo-szaro obrączkowane. Na bokach przedplecza znajduje się kolec. W jego przedniej części znajdują się cztery wzgórki ułożone w poprzeczny szereg i dwie podłużne czarne smugi. Na pokrywach znajdują się cztery podłużne, wystające, złączone w tylnej części żeberka. Na żeberkach tych znajdują się pędzelkowate pęczki złożone z czarnych włosów. W drugiej połowie pokryw znajdują się dwie przepaski. Pierwsza z nich jest jasna, a druga ciemna. Czułki samicy są półtora razy dłuższe od ich ciał, a czułki samców dwukrotnie dłuższe. Ciała samic zakończone są lekko wystającym do tyłu pokładełkiem. Białawożółte larwy są lekko spłaszczone grzbietowo-brzusznie. Osiągają one do 25 milimetrów długości. Ciała larw są silnie owłosione. Poduszki ruchowe segmentów odwłokowych pozbawione brodawek. Zauważyć na nich można jedynie niewyraźne bruzdy.

Tycz Jodłowiec – rozwój i rozmnażanie się drewnojada

Rójka tycza jodłowca ma miejsce w godzinach nocnych. Jest to zupełnie inaczej niż w przypadku większości szkodników drewna, których rójki przypadają zazwyczaj w dzień i to w czasie, kiedy jest najbardziej słonecznie. Osobniki dorosłe pojawiają się od czerwca do sierpnia. W dzień osobniki dorosłe zauważyć można w szparach kory martwych oraz usychających drzew, a także w drzewach powalonych i ściętych. Po odbyciu kopulacji samice składają jaja w szczelinach kory. Po wylęgnięciu się z jaj larwy przegryzają się przez korowinę, a następnie żerują w kambium, łyku, a także w powierzchniowych warstwach bielu. Chodniki larwalne mają podłużny przebieg. Ich rozmiar rośnie wraz ze zwiększaniem się rozmiarów larw aż do osiągnięcia przez nie  średnicy wynoszącej 13 milimetrów. Przepoczwarzenie larw tego drewnojada ma miejsce w mającej hakowaty kształt kolebce poczwarkowej, która ma od 5 do 6 milimetrów szerokości i od 20 do 22 milimetrów długości. Kolebki te wygryzane są przez larwę na głębokości wynoszącej 1 centymetr. Osobniki dorosłe wylęgają się jesienią. Opuszczają one kolebkę poczwarkową poprzez owalny otwór mający wymiary 3 na 4 milimetry. O opuszczeniu żerowiska osobniki dorosłe zimują w odziomkowej części sosen lub jodeł, albo szparach korowiny. Cały cykl rozwojowy tycza jodłowca trwa dwa lata.

Czy tycz jodłowiec stanowi zagrożenie?

Tycz jodłowiec to szkodnik wtórny. Atakuje obumierające i osłabione jodły. Powodowane przez niego uszkodzenia drewna są jednak płytkie w związku z czym uszkodzone przez tycza jodłowca fragmenty drewna podczas przecierania surowca trafiają do odpadów. Poza tym tycz jodłowiec występuje znacząco rzadziej od innych szkodników drewna.